İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, vergi usulsüzlüğünden karar giyen Ultra Ortodoks Şas Partisi önderi Arya Deri’nin bakan olamayacağına ait yargı kararının akabinde Deri’yi koalisyon hükümetinde yürüttüğü iki bakanlıktan azletti.
İsrail Yüksek Mahkemesi’nin, 18 Ocak’ta, İçişleri ve Sıhhat bakanlığı misyonuna getirilen Deri’nin, “vergi cürümlerinden karar giymesi” nedeniyle bakan olamayacağına karar vermesinin akabinde Netanyahu başbakanlığındaki hükümet birinci kabine toplantısını gerçekleştirdi.
Netanyahu, Deri’nin de hazır bulunduğu toplantıda, “Üzülerek seni bakanlık misyonundan azletmek zorunda olduğumu söylüyorum.” dedi.
Deri’yi sahip olduğu bilgi, tecrübe ve sorumluluk hissinden hareketle bakan olarak tayin etme kararı aldığını tabir eden Netanyahu, Yüksek Mahkeme’nin kararının üzücü olduğunu ve halkın iradesini görmezden geldiğini söyledi.
Konuşmasında Netanyahu, Deri’ye işaret ederek “devlete katkı sağlamaya devam edebileceği tüzel bir yol bulmaya çalışacağını” lisana getirdi.
Öte yandan İbranice yayın yapan “Walla” internet sitesinde, hükümetin, 24 Ocak Salı günü, Sıhhat ve İçişleri bakanlıklarına Şas Partisi’nden olmak kaydıyla 3 aylık bir mühlet için bakan atamayı planladığı bilgisi geçildi.
Haberde, Yüksek Mahkeme’nin, Deri’nin hükümete dönmesinin önünü neredeyse büsbütün tıkayan kararına karşın, Şas Partisi önderinin, tekrar bakan olmasını sağlayacak yasal seçenekler peşinde olduğu tabir edildi.
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini Meclise devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” alışılmamış olduğu gerekçesiyle Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkeme’nin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti.
İsrail Yüksek Mahkemesi’nin 18 Ocak’ta Netanyahu hükümetinde birden fazla bakanlık vazifesi üstlenen Şas önderi Arya Deri’nin “vergi cürümlerinden karar giydiği için” kabinede yer alamayacağına hükmetmesiyle, iktidar-yargı krizi derinleşmişti.
Netanyahu hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlamayı amaçlayan yasa çıkarma planı İsrail’de 14 ve 21 Ocak’ta on binlerce kişi tarafından protesto edilmişti.